Μέλι το θαύμα της φύσης, αυτός ο αγαπημένος Άγνωστος

Είναι καιρός να αφήσομε την σημερινή πολιτική και κοινωνική παρακμή στους δικούς της ατραπούς και να επιχειρήσομε μια επιστροφή στα αγαπημένα θέματα του ιστολογίου, που έχουν σχέση με τη φύση και τα προιόντα της, που τόσο απλόχερα δίνει στην απληστία του ανθρώπου, με μόνο αντάλλαγμα το σεβασμό προς αυτήν. Όμως αυτός ο άπληστος, ούτε αυτό το ελάχιστο είναι ικανός να της
προσφέρει στον φρενήρη τυχοδιωκτικό τεχνοκρατικό του κατήφορο, μολύνοντας και καταστρέφοντας την καθημερινά χωρίς καμία περίσκεψη ή τύψη, στην συνεχή προσπάθεια υποκατάστασης του φυσικού, με την ουτοπία του τεχνητού, του πλαστού παραγόμενου στις βιομηχανίες και τα εργαστήρια μαζικής παραγωγής των μεταλλαγμένων εξαμβλωμάτων του.

Απο το "Όλα για το μέλι" του Θαν. Μπίκου

Σήμερα θα ασχοληθούμε με το διατροφικό θησαυρό που μας προσφέρει η φύση μέσω της εκπροσώπου της μέλισσας, της αιώνιας και ακούραστης εργάτριας στη διαιώνιση της φύσης και την παραγωγή μονάκριβων προϊόντων για τον άνθρωπο.

Συνεχίζοντας τη θεματολογία μας στα μελισσοκομικά προϊόντα, έφτασε η ώρα να καταπιαστούμε λοιπόν με το μέλι.

Τόσο πολύτιμο, τόσο αγαπημένο στον άνθρωπο, αλλά και τόσο παρεξηγημένο, κακοποιημένο και προπάντων άγνωστο στη δική του αλήθεια, στο ευρύ κοινό.

Γι αυτό θα προσπαθήσομε στο μέτρο του δυνατού μέσα από τις ενότητες της ανάλυσης μας, να ανοίξομε την αυλαία και να διαλύσομε τα σύννεφα της άγνοιας, των παρεξηγήσεων, της εκμετάλευσης, αλλά και της μυθοποίησης.

Ιστορία

Μέλισσα

Αφεσμός απο σμηνουργία μέλισσας

Οι μέλισσες υπάρχουν στη γη πριν από 80 εκατομμύρια χρόνια περίπου. Τα σχετικά απολιθώματα που έχουν βρεθεί και τα σχετικά παλαιοντολογικά ευρήματα μαρτυρούν ότι οι μέλισσες εξελίχθηκαν από έντομα που έμοιαζαν με τις σφήκες(Michener 1974).

Σήμερα σε όλο τον κόσμο υπάρχουν πάνω από 20.000 είδη μελισσών και 700 γένη, ανάμεσα σ αυτές και η κοινή μέλισσα, η δική μας Apis mellifera ή mellifica.

H apis mellifera είναι το πιο διαδεδομένο είδος στον κόσμο, με μορφολογικές διαφοροποιήσεις, που χαρακτηρίζουν τις γεωγραφικές φυλές(Rindener 1986).

Στη Β. Ελλάδα έχομε την A.m.macedonica, στη Ν. Ελλάδα την A.m.cecropia, στην Κρήτη την A.m. adami, στην Ιταλία την A.m. ligustica κ.ο.κ.
Πιστεύεται ότι το σημείο από το οποίο άρχισε η διασπορά της apis mellifera, ήταν η περιοχή της Ινδικής χερσονήσου, γιατί στην περιοχή συνυπάρχουν άλλα 8 είδη μέλισσας του γένους apis.
.

  Σύμφωνα με τη μυθολογία, κατά τη γέννηση του Δία στο Ιδαίον άντρο της Κρήτης, η νύμφη Μέλισσα κόρη του βασιλιά της Κρήτης Μελισσέα και αδερφή της Αδράστειας μιας από τις τροφούς του μικρού Δία, πρόσφερε το μέλι για την διατροφή του και σμήνος από  χρυσές μέλισσες που φύλαγαν το σπήλαιο της γέννησης.
Οι Κουρήτες έκαναν θόρυβο χτυπώντας τις ασπίδες τους και χορεύοντας τον πυρίχη για να μην ακουστεί το κλάμα του μωρού από τους Τιτάνες και οι χρυσές μέλισσες φύλαγαν άγρυπνοι φρουροί την είσοδο του σπηλαίου.
(Καλλίμαχος Ύμνος εις Δία, Απολλόδωρος, Απολλώνιος Ρόδιος Άργον)

Στην αρχαία Ελλάδα, ο Απόλλωνας ερωτεύτηκε τη νύμφη Κυρήνη.

Όπως καταμαρτυρούν αυτόπτες μάρτυρες μιας και φωτογραφική μηχανή δεν υπήρχε, η Κυρήνη ήταν μια γυναίκα "να σε στέλνει για καρδιογράφημα". 
Μ άλλα λόγια, σωστός κορίτσαρος !
Ήταν φθινόπωρο και με τα πρωτοβρόχια, βγήκε ο Απόλλωνας να μαζέψει αγριόχορτα, που του άρεσαν πολύ.
Εκεί λοιπόν που μάζευε καλαγκάθια και ζωχούς, σχεδόν συγκρούστηκε με μια κοπελιά, τη νύμφη Κυρήνη που έτυχε να μαζεύει καυκαλίθρες και αζούματα.

Παρ ολίγο να του φύγει το καλάθι απ τα χέρια, βρήκε όμως τη θεική του αυτοκυριαρχία και είπε το περίφημο.
- Δεσποινίς μου, θα είχατε αντίρρηση να συν-βράσομε τα χόρτα μας ;
Κι εκείνη άλλο τέρας αυτοκυριαρχίας, τόλμησε να συμφωνήσει.
- Ευχαρίστως κ. θεέ! Είμαι δύναμαι να είπω, πεπεισμένη οτι τα χορταρικά μας θα κάνουν καλό χαρμάνι.

Ακριβώς εννιά μήνες μετά το "χαρμάνι" για να μην τα πολυλογούμε, γεννήθηκε ένα βλήτο ! εεεεε......σορι, ο Αρισταίος.
Όλα αυτά, δεν τα λέω εγώ. Τα λέει η ελληνική μυθολογία, συνδέοντας την παράδοση και τους θρύλους, με τους ιστορικούς χρόνους.
Μας παρουσιάζει λοιπόν τον Αρισταίο, σαν πατέρα της μελισσοκομίας. Είναι αυτός που δίδαξε τη μελισσοκομική τέχνη στους ανθρώπους  κι αυτοί, απο τότε που έμαθαν τα μυστικά της, δεν λένε να ξεκολλήσουν απο πάνω της.
Θεωρείται ο πρώτος μελισσοκόμος, αυτός που έβγαλε τις μέλισσες απο τις φυσικές τους κυψέλες που ήταν οι βράχοι και οι οι κορμοί δέντρων και τις εγκατέστησε σε κινητές κυψέλες, πλεγμένες απο βέργες λυγαριάς, ξύλινες ή πήλινες.

Ας αφήσομε όμως τη μέλισσα και τους αρχαίους, με τα οποία θα ασχοληθούμε σε επόμενο άρθρο μας και ας επιστρέψομε στο αγαπημένο μας μέλι, ξεκινώντας με την ιστορία του.

Μέλι

(Με στοιχεία και πληροφορίες που πήραμε από http://www.omse.gr/main.php?p=9)

Στην Κρήτη κατά τις ανασκαφές στην Φαιστό βρέθηκαν πήλινες κυψέλες της Μινωικής εποχής (3.400 π.Χ.) πολύ αρχαιότερης της Ομηρικής. Στην ίδια εποχή ανήκει επίσης το χρυσό κόσμημα της μέλισσας των Μαλλίων, που παριστάνει σύμπλεγμα δύο μελισσών, οι οποίες βαστάζουν κηρήθρα προερχόμενη από την πήλινη κυψέλη σωλήνα, (ή βόλο πακεταρισμένης στα «κάνιστρα» των ποδιών τους γύρης κατά την πιο λογική άποψη, αφού στην τόσο λεπτομερειακή τεχνική αναπαράστασης των μινωιτών, η απεικόνιση στερείται εξάγωνων.

Στο δε κόσμημα κρέμονται συμμετρικά τρείς γυρεόκοκκοι γύρης θυμαριού, όπως μόνο με το σύγχρονο μικροσκόπιο αναγνωρίζονται), όπως γράφομε αναλυτικότερα σε παλιότερο άρθρο μας, ΕΔΩ.

 http://keritisriver.blogspot.gr/2013/02/blog-post_9604.html

Ένα άλλο χρυσό κόσμημα σε σχήμα μέλισσας, που βρέθηκε στις ανασκαφές της Κνωσού.

Στην αρχαία πόλη της Κνωσού βρέθηκε επίσης πινακίδα με την επιγραφή: «Πάσι Θεοίς Μέλι: ΑΜΦΟΡΕΥΣ 1»

δηλαδή: «Προσφέρεται σε όλους τους θεούς μέλι: αμφορέας ένας». Η φράση είναι γραμμένη στο συλλαβικό αλφάβητο της Γραμμικής Β’ τον 14ο αιώνα π.Χ. και μεταφράστηκε από τον Βρετανό αρχιτέκτονα Μιχαήλ Βέντρ (Michael Ventris) το 1952.

Στην Οδύσσεια (στίχος, Κ-519) αναφέρεται το «Μελίκρατον» που ήταν κράμα μελιού και γάλακτος το οποίον έπιναν ως εκλεκτό ποτό καθώς επίσης (στίχος, Υ-168) ότι οι ορφανές κόρες του Πίνδαρου τρέφονταν από την Θεά Αφροδίτη με τυρί, μέλι και οίνο.

Με ένα κράμα από μέλι και καρύδια, το «μελίκρημα», πρόσφεραν σπονδές στις νηρηίδες προκειμένου να εξευμενίσουν τους θεούς.

 Με την ίδια τροφή η μάγισσα Κίρκη σαγήνευσε τους συντρόφους του Οδυσσέα (στίχος, Κ-213).

Μέλι με καρύδια, προσφέρει και η πεθερά στη νύφη για να την υποδεχτεί στο σπίτι και την οικογένεια, όπως μας θυμίζει η λαϊκή μας παράδοση, ένα τελετουργικό που έρχεται από πολύ παλιές εκατονταετίες και παραμένει ακόμα ζωντανό σε κάποιες περιοχές της ελληνικής υπαίθρου, ιδιαίτερα στις αδούλωτες ακόμα από την επέλαση του διεθνούς μηδενισμού ορεινές κοινωνίες της Κρήτης.
.

Ο Ησίοδος αναφέρει τους «Σίμβλους», όνομα που έδιναν στις κυψέλες της εποχής εκείνης. Αν και δεν είναι απόλυτα γνωστό το είδος των κυψελών αυτών, είναι βέβαιο πως ήταν κατασκευασμένες από ανθρώπους για την εκτροφή των μελισσών.

Επιπλέον, τα συγγράμματα του Αριστοτέλη (322 π.Χ.) αποτέλεσαν σπουδαίο σταθμό για τη μελισσοκομία τόσο της αρχαίας Ελλάδας αλλά και όλου του τότε πολιτισμένου κόσμου.

Η ύπαρξη όμως μελισσοκομικών επιχειρήσεων μαρτυρείται και κατά την προ αριστοτελική περίοδο κατά την οποία η μελισσοκομία είχε ήδη συστηματοποιηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Ο μεγάλος νομοθέτης των Αθηναίων, Σόλων (640-558 π.Χ.) θέσπισε διάφορα νομοθετικά μέτρα για την μελισσοκομία της εποχής εκείνης. Ένα μέτρο το οποίο αποδεικνύει την ύπαρξη μελισσοκομικών επιχειρήσεων και το οποίο ρυθμίζει και καθορίζει τις αποστάσεις μεταξύ των μελισσοκομείων είναι το εξής:

«Μελισσών σμήνη καθιστάμενα απέχειν των υφ’ ετέρου πρότερον ιδρυμένων πόδας τριακοσίους» [Πλουτάρχου: Βίος Σόλωνος].

Ο πατέρας της Ιατρικής Ιπποκράτης (462-352 π.Χ.) συνιστούσε το μέλι σε όλους τους ανθρώπους αλλά ιδιαίτερα στους ασθενείς.

Ο Δημόκριτος, όταν ρωτήθηκε πώς είναι δυνατόν να διατηρηθούν οι άνθρωποι υγιείς και μακροβιότεροι απάντησε:

 «Ει τα μεν έξωθεν ελαίω του σώματος τα δε ένδοθεν μέλιτι χρίσοιντο».

Ο Πυθαγόρας και οι οπαδοί του είχαν το μέλι ως κύρια τροφή.

Η πρόοδος της μελισσοκομίας δεν περιοριζόταν μόνο στην Αττική αλλά σε όλη σχεδόν την Ελλάδα: στερεά, νησιωτική ακόμα και στις αποικίες.

Ο πρώτος όμως που μελέτησε επιστημονικά την μέλισσα ήταν ο Αριστοτέλης.

Η κυψέλη λοιπόν με τα κινητά πλαίσια χρησιμοποιούνταν στην αρχαία Ελλάδα.

Στα Κύθηρα οι αρχαίοι μελισσοκόμοι χρησιμοποιούσαν το αδονάκι που είναι ο πρόδρομος της σύγχρονης ευρωπαϊκής κυψέλης με το κινητό πλαίσιο, ανακάλυψη του Αμερικανού Lorenzo Lorraine Langstroth. Ο Langstroth θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης μελισσοκομίας (1851) αφού η ανακάλυψή του αποτέλεσε τη βάση της σημερινής μελισσοκομίας.

Στη χώρα μας ο εκσυγχρονισμός της μελισσοκομίας με τη χρησιμοποίηση της Ευρωπαϊκής κυψέλης καθυστέρησε αρκετά.
Η πρώτη κίνηση σημειώθηκε το 1903 εκ μέρους της Ελληνικής Γεωργικής Εταιρείας. Το ενδιαφέρον για τον κλάδο αυτό εκδηλώθηκε και από άλλους Έλληνες διανοούμενους.

Ο Ιωάννης Πεσματζόγλου, με δαπάνη του, ίδρυσε στο Χαλάνδρι την πρώτη μελισσοκομική σχολή. Ο ακαδημαϊκός και λογοτέχνης Γ. Δροσίνης συνέγραψε κατά το 1901 και εξέδωσε το μικρό βιβλίο «Αι Μέλισσαι», η συμβολή του οποίου στη μελισσοκομία υπήρξε σημαντική.

Είδη μελιού(κατηγορίες)

Το μέλι, κατατάσσεται σε δυο κύριες κατηγορίες, ανάλογα με την προέλευση του.

1. Μέλι ανθέων. Σ αυτή την κατηγορία, ανήκουν όλα γενικά τα μέλια, που προέρχονται από ανθοφορίες και ως πρώτη ύλη για την παραγωγή τους οι μέλισσες, χρησιμοποιούν το νέκταρ των λουλουδιών.
   Στα μέλια αυτά ανήκουν το θυμάρι, η θρίμπα, η καστανιά, η μαλωτήρα, το φασκόμηλο, ο ηλίανθος και όλα τα μέλια που προέρχονται από ανθοφορίες και χαρακτηρίζονται από την περιεκτικότητα τους σε γυρεόκοκκους και αρωματικές ουσίες των ανθέων προέλευσης.
   Αυτοί οι γυρεόκοκκοι, όπως και τα τρήματα κεριού, αφαιρούνται κατά το βιομηχανικό φιλτράρισμα για την αποφυγή της κρυστάλλωσης στο ράφι, οπότε έχομε ετικέτα με την ένδειξη πχ θυμαρίσιο, χωρίς γυρεόκοκους θυμαριού μέσα.
   αυτά όμως, θα τα δούμε στο κεφάλαιο της κρυστάλλωσης του μελιού.
2. Μέλι μελιτωμάτων. Είναι τα μέλια που προέρχονται από εκκρίσεις εντόμων, τα οποία ζουν σε αποικίες, πάνω στα ζωντανά μέρη φυτών ή δέντρων.Τις εκκρίσεις αυτές συλλέγουν οι μέλισσες, μεταφέροντας τις στις κηρήθρες αυτούσιες, μέχρι να ωριμάσουν και να σφραγιστούν. Τα μέλια αυτά, δεν έχουν περιεκτικότητα όπως είναι φυσικό γυρεόκοκκων, αφού δεν προέρχονται από ανθοφορίες.Εδώ, ανήκουν τα μέλια από πεύκο, έλατο και διάφορα άλλα μικρότερης παραγωγικότητας μελιτώματα, από άλλα δέντρα ή θάμνους

Ιδιότητες

Το μέλι επειδή δεν μπορούμε να το κατατάξομε ούτε στα αμιγή ζωικά ούτε στα φυτικά προϊόντα, το ονομάζομε ως ένα φυτικό και ζωικό προϊόν.

Το μέλι είναι ένα παχύρρευστο γλυκό προϊόν, που παράγουν οι μέλισσες από το 

νέκταρ των ανθέων ή από εκκρίσεις εντόμων, που προέρχονται από τα ζωντανά μέρη φυτών(πεύκου, ελάτης κ.α.), ή που βρίσκονται πάνω σε αυτά.
Το παχύρευστο, είναι ένα χαρακτηριστικό που μας δίνει το ιξώδες του προϊόντος, από την υγρασία και τη θερμοκρασία.

Οι μέλισσες μεταφέρουν το νέκταρ ή το μελίτωμα στις κηρήθρες της κυψέλης, εμπλουτίζοντας το με τις ουσίες και τα ένζυμα όπως η ιμβερτάση, που παράγουν με τους υποφαρυγγικούς και τους σιελογόνους αδένες.

Οι υποφαρυγγικοί αδένες, εκτός της έκκρισης του βασιλικού πολτού, εκκρίνουν το ένζυμο της ιμβερτάσης, που συντελεί στη μετατροπή του νέκταρος σε μέλι, αλλά και το ένζυμο οξειδάση της γλυκόζης, που μετατρέπει τη γλυκόζη σε οξύ, 

το υπεροξείδιο του υδρογόνου, που δίνει στο μέλι τις αντιβακτυριδιακές του ιδιότητες.

Γι αυτό και στο μέλι, δεν αναπτύσσονται παθογόνοι οργανισμοί, όταν είναι άβραστο όπως θα δούμε παρακάτω, είναι αντισηπτικό και βοηθά στην επούλωση πληγών εξωτερικών, αλλά και στο πεπτικό σύστημα.

Στην αρχαία Αίγυπτο αλλά και αλλού, μουμιοποιούσαν τους νεκρούς τυλίγοντας γύρω τους γάζες, με στρώματα μελιού και πρόπολης.

Τους εκκριτικούς αδένες όμως των μελισσών και τις παραγόμενες εκκρίσεις, όπως δηλητήριο, φερομόνες, επιθετικές εκκρίσεις, κερί, μετάξι κλπ, θα τα δούμε αναλυτικά σε ένα άλλο άρθρο που θα ακολουθήσει, με θέμα τη θαυμαστή κοινωνία των μελισσών.

Προς το παρόν, παραμένομε πιστοί στο μέλι μας, προκειμένου να γνωρίσομε τις αλήθειες του και να διαχωρίσομε το μύθο αλλά και το ψέμα της εκμετάλλευσης του ανθρώπου.

Μετά την προσθήκη λοιπόν των δικών τους ουσιών και ένζυμων, το αποθηκεύουν οι μέλισσες στις κηρήθρες, αφού πρώτα τις έχουν καθαρίσει και αποστειρώσει πλήρως, περιμένοντας να ωριμάσει, να στεγνώσει από την υγρασία του και να το σφραγίσουν με λεπτό στρώμα κεριού που παράγουν με τους κηρογόνους αδένες, χρησιμοποιώντας τη γύρη των ανθέων.

Με εξαερισμό που κάνουν με τα φτερά τους, μετατρεπόμενες σε ένα τέλειο φυσικό air contition, κατεβάζουν την υγρασία του μελιού στα επίπεδα του 14-17%, ώστε να μην είναι δυνατή η αποσύνθεση και το ξίνισμα.

Του προσθέτουν ένζυμα με τα οποία διασπάται το άμυλο, οι πολυσακχαρίτες και άλλες σύνθετες ουσίες.

Εμπλουτίζουν το τελικό προϊόν με πρόσθετα ένζυμα όπως είναι η ιμβερτάση, η διαστάση, η φωσφατάση, γλυκοζοοξειδάση, οργανικά οξέα όπως το μυρμηκικό οξύ και άλλες ουσίες.

Μια μέλισσα, μεταφέρει σε κάθε της έξοδο 0,04gr νέκταρ.

για τις ανάγκες της χρειάζεται 0,01 gr. νέκταρ.

Στην κυψέλη αφήνει 0,03 gr.

1gr νέκταρ χρειάζεται δουλειά τριών (3) ημερών.

Στη ζωή της όλη συλλέγει 6-7 gr. νέκταρ.

Για να γίνει 1gr. μέλι χρειάζονται 4gr. νέκταρ

1 μέλισσα θέλει σ όλη της τη ζωή, 1κελί μέλι + 1κελί γύρη.

Το υπόλοιπο, αποθηκεύεται για το χειμώνα και περιόδους έλλειψης ανθοφορίας. Τότε επεμβαίνει ο λεηλάτης άνθρωπος και αδειάζει τις αποθήκες της μέλισσας, δίνοντας της ζάχαρη και ότι άλλο άλλο γλυκαντικό προϊόν προκειμένου να ανταπεξέλθει στις διατροφικές της ανάγκες.
Της παίρνει δηλαδή το πολύτιμο και πανάκριβο προϊόν της και της δίνει φτηνιάρικη τροφή ως αντάλλαγμα.

Γι αυτό οι μελισσοκόμοι που τρυγούν το χειμώνα τα μη εμπορεύσιμα μέλια και τα δίνουν πίσω στα μελίσσια όταν αυτά έχουν ανάγκη, διατηρούν πιο γερά και υγιή μελίσσια.

Το μέλι περιέχει ποικίλα συστατικά, όπως απλά και σύνθετα ζάχαρα, μεταλικά στοιχεία, λιπαρά οξέα, αμινοξέα, αρωματικές ουσίες, αντιβιωτικά, πτητικά, λιπίδια, ορμόνες, βιταμίνες, ένζυμα, υδρόξυ μέθυλο φουρφουρόλη, τρίματα κεριού και άλλα, που στο σύνολο τους ξεπερνούν τα 182 – Εκατόν ογδόντα δύο ολογράφως.

Έχομε λοιπόν και λέμε…

Νερό 14-17%

Υδατάνθρακες: Μονοσακχαρίτες: Φρουκτόζη ~38% Γλυκόζη ~3 

Δισακχαρίτες: Μαλτόζη ~7.3% Σουκρόζη ~1.3%

Πολυσακχαρίτες: ~1.5-8%

Ίχνη άλλων σακχάρων: Ισομαλτόζη, Ραφινόζη κ.α

Οργανικά οξέα: Περιέχονται 20 περίπου.

Γλουκονικό, οξικό, κιτρικό, βουτυρικό, κ.α.

Ένζυμα: Ιμβερτάση: (Μετατρέπει τη σουκρόζη σε γλυκόζη

και φρουκτόζη)

Διαστάση: (Υδρολύει το άμυλο)

Γλυκοξειδάση της γλυκόζης: (Διασπά τη γλυκόζη

παράγοντας το Η2Ο2 & γλουκονικό οξύ).

Πρωτεΐνες:

Πολύ μικρές ποσότητες από νέκταρ, γύρη, εκκρίσεις

Πεπτόνες, αλβουμίνες, γλοβουλίνες, νουκλεοπρωτεΐνες

 Μεταλλικά στοιχεία

Περιέχει ένα μεγάλο αριθμό στοιχείων όπως:

Κ, Να, Mg, Fe, Cu, Mn, Cl, P, Si,

 Υδροξυ-μεθυλο-φουρφουράλη

Προϊόν διάσπασης της φρουκτόζης κατά την

θέρμανση και την παλαίωση, που

Χρησιμοποιείται ως δείκτης θέρμανσης και παλαίωσης του μελιού.

Λιπίδια

Ουδέτερα λιπίδια: στερόλες (χοληστερόλη και εστέρες της)

τριγλυκερίδια

Άλλα λιπίδια: ελεύθερα λιπαρά οξέα

Βιταμίνες

Το μέλι είναι φτωχό σε βιταμίνες.

Α και D: συνήθως δεν υπάρχουν.

Οι υδατοδιαλυτές του συμπλέγματος Β: σε κόκκους γύρης.

Βιταμίνη C: σε ίχνη στο νέκταρ της μέντας.

 Πτητικά συστατικά

Αλδεΰδες, Κετόνες, Υδρογονάνθρακες, Εστέρες, Ετεροκυκλικές ενώσεις, Αλκοόλες, Οργανικά οξέα

Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως δείκτες βοτανικής και γεωγραφικής προέλευσης

Φρουκτόζη

Το κυριότερο σάκχαρο που περιέχεται στο μέλι και η διαφορά του μελιού σε σχέση με την ζάχαρη

Γλυκόζη

Το δεύτερο σε περιεκτικότητα σάκχαρο του μελιού.

Μικροσκοπικά χαρακτηριστικά

Θυμάρι

Ως μικροσκοπικά χαρακτηριστικά ορίζονται τα ποσοστά και τα είδη των γυρεόκοκκων και ότι άλλο μπορεί να εμφανιστεί στο ίζημα του μελιού, κάτω από το μικροσκόπιο.

Οι γυρεόκοκκοι, είναι αυτοί που προσδίδουν στο μέλι το χαρακτηρισμό του και την ονομασία σε θυμαρίσιο, βαμβακιού, καστανιάς, ανάλογα από την ανθοφορία από την οποία προέρχεται, εφ όσον οι γυρεόκοκκοι της ανθοφορίας υπερτερούν ποσοστιαία των υπόλοιπων γυρεόκοκκων. Και εφ όσον φυσικά δεν έχει προσμιχθεί με άλλα είδη μελιού, ή με μελιτώματα πεύκου ή ελάτης που αλλάζουν τα χαρακτηριστικά και είναι εύκολα ανιχνεύσιμα στη χημική ανάλυση.

Διαστάση

Ένζυμο που διασπά το άμυλο και χρησιμοποιείται για τον εντοπισμό της νοθείας του μελιού

Στο υπεροξείδιο του υδρογόνου(Η2Ο2), που παράγεται από τη διάσπαση της γλυκόζης από το ένζυμο της Γλυκοξειδάσης, αλλά και στα καρβοξυλικά οξέα, οφείλεται η πολύτιμη αντιβακτυριδιακή δράση του μελιού, που αναφέραμε στην αρχή του κεφαλαίου των ιδιοτήτων του.

Αυτά, καταστρέφονται πλήρως με την έκθεση του μελιού σε θερμοκρασίες, ακόμα και κατά την επεξεργασία του στην τυποποίηση κάτω από ενεξέλεγκτες θερμοκρασίες.

Κρυστάλλωση

Είναι φυσικό φαινόμενο, σχετίζεται με τη σύσταση και όχι με την ποιότητα του μελιού.
Δεν αποτελεί δηλαδή η κρυστάλλωση δείκτη αν το μέλι είναι καλό, κακό, ή νοθευμένο, όπως λανθασμένα επικρατεί η άποψη.

Γι αυτό είναι λάθος η εντύπωση ότι ντε και καλά το κρυσταλλωμένο μέλι έχει ζάχαρη, αποδίδοντας το χαρακτηρισμό «ζαχάριασμα».

Ο ορισμός αυτός, είναι λάθος και ο σωστός είναι η κρυστάλλωση, εφ όσον πρόκειται για μια φυσική εξέλιξη του μελιού.

Είτε έχει, είτε όχι ζάχαρη από τροφοδοσίες των μελισσιών την περίοδο της ανθοφορίας, θα κρυσταλλώσει.

Όλα γενικά τα ανθόμελα, κρυσταλλώνουν, εν αντιθέσει με τα μελιτώματα, μέλια πεύκου και ελάτης δηλ., που δεν κρυσταλλώνουν αν είναι αμιγή.

Το μέλι κρυσταλλώνει σε τρεις μορφές.

Α) Ανομοιόμορφη κρυστάλλωση.

Σχηματίζονται χοντροί κρύσταλλοι, που βυθίζονται στον πάτο του δοχείου, που δημιουργούν μια άνιση κατανομή στη μορφή του μελιού.

Β). Ομοιόμορφη κρυστάλλωση.

Σχηματίζονται μικροί κρύσταλλοι, που κατανέμονται ομοιόμορφα στη μάζα του μελιού.

Γ). Λεπτοκρυστάλλωση.

Πρόκειται για τεχνητή κρυστάλλωση, που γίνεται με ανάμιξη μικρής ποσότητας κρυσταλλωμένου μελιού(10-20 γραμμ/κιλό), με ρευστό και τοποθέτηση σε θερμοκρασία ψυγείου.
Την χρησιμοποιούν στις βόρειες χώρες, όπου έχουν έντονο το πρόβλημα της κρυστάλλωσης, επειδή στη μορφή αυτή αλείφεται σαν βούτυρο πάνω στο ψωμί, αλλά και δεν γίνεται σκληρό όπως στην κανονική κρυστάλλωση.

Οι κυριότεροι παράγοντες κρυστάλλωσης, είναι:

Η συγκέντρωση της γλυκόζης. Όσο περισσότερη γλυκόζη περιέχει, τόσο γρηγορότερα γίνεται η κρυστάλλωση.

Η υγρασία. Όσο λιγότερη υγρασία έχει, τόσο γρηγορότερα κρυσταλλώνει. Η περισσότερη βέβαια του 17%, το ξινίζει.

Πυρήνες συσμπύκνωσης. Γύρη, κεριά, κρύσταλλοι γλυκόζης και άλλα στερεά αιωρήματα στη σύσταση του μελιού, όπως οι γυρεόκοκκοι των λουλουδιών, επιταχύνουν την κρυστάλλωση.

Θερμοκρασίες διατήρησης του μελιού.

Η θερμοκρασία, η φωτιά, σκοτώνει το μέλι. Αυτός είναι γενικός κανόνας.

Η θερμοκρασία που ευνοεί την κρυστάλλωση και δημιουργεί τους πρώτους μικροκρύσταλλους, είναι οι 14 βαθμοί.

Σε μεγαλύτερες θερμοκρασίες, αν φυσικά δεν έχει περάσει από τους 14 βαθμούς πριν, αργεί να κρυσταλλώσει, ανάλογα από την ανθοφορία προέλευσης του.

Στην κατάψυξη του ψυγείου, δεν κρυσταλλώνει όσο κι αν το αφήσομε.

Όταν θέλομε να ρευστοποιήσομε ένα κρυσταλλωμένο μέλι, ποτέ δεν το αφήνομε στον ήλιο, δεν το βάζομε απ ευθείας πάνω σε φωτιά, γιατί θα καταστραφεί και πιθανό να μαυρίσει.

Χάνει όλα τα θρεπτικά συστατικά, αλλά και το πολύτιμο υπεροξείδιο του υδρογόνου(H2O2), που του δίνει τις αντιβακτυριακές και αντισηπτικές ιδιότητες.

Το ρευστοποιούμε μέσα σε μπεν μαρί με διπλά τοιχώματα και αν δεν έχομε, τότε στο φούρνο της κουζίνας, ανοίγοντας το καπάκι για να μη σπάσει από την πίεση το βάζο και προσοχή ! το φούρνο όχι πάνω από 40 βαθμούς.
 Το αφήνομε, μέχρι να διαπιστώσομε ότι έχει ρευστοποιηθεί πλήρως, στους 40 βαθμούς. Αν παραμείνουν στον πάτο έστω και ελάχιστοι κρύσταλλοι, σε μια βδομάδα θα έχει ολοκληρωθεί εκ νέου η κρυστάλλωση.

Η βιομηχανία ή η βιοτεχνία τυποποίησης μελιού, προκειμένου να κάνει τις αναμείξεις των διαφόρων τύπων μελιού για να παρασκευάσει την επιθυμητή ποιότητα αλλά και χρώμα προϊόντος, τα ρίχνει στην πυρά.
Δηλαδή τα σκοτώνει ; θα αναρωτηθούμε.
Όχι απαραίτητα. Όταν οι θερμοκρασίες και ο χρόνος ανάμιξης είναι σωστά, αλλά και εφ όσον το μέλι δεν έρχεται σε απ ευθείας επαφή με τη φωτιά, αλλά χρησιμοποιούνται ανοξείδωτες δεξαμενές διπλών τοιχωμάτων, δεν δημιουργείται αισθητό πρόβλημα στο μέλι. Όταν όμως οι θερμοκρασίες και οι χρόνοι ανάδευσης ξεφύγουν, τοτε μπορούμε να μιλάμε για προιόν ζαχαροπλαστικής και οχι μέλι.
Το ίδιο μπορεί να συμβεί όμως και σε μελισσοκόμους, που αναμιγνύουν τις ποικιλίες τους προκειμένου να τις πουλήσουν όλες στην ίδια τιμή στη λιανική-γιατί στη χονδρική μεσολαβεί πάντα χημείο- και για να καθυστερήσουν το χρόνο κρυστάλλωσης των ανθόμελων, αναμιγνύοντας τα με πευκόμελο, ή έλατο. Κάποτε μάλιστα και με αγορασμένα φτηνά μέλια με σκοπό το κέρδος, αλλά αυτό αποτελεί κατάντια και δεν υπάρχουν ευτυχώς πολλοί εκπρόσωποι της στην ελληνική μελισσοκομία.

Το μέλι στην αγορά

Η παγκόσμια διακίνηση μελιού ανέρχεται σε 150 με 200 χιλιάδες τόνους το χρόνο, όπως φαίνεται στον πίνακα.

ΕΞΑΓΩΓΕΙΣ	τονοι	ΕΙΣΑΓΩΓΕΙΣ	τονοι
Μεξικό	30.000	Γερμανία	65.000
Κίνα	30.000	ΗΠΑ	20.000
Αργεντινή	25.000	Ιαπωνία	20.000
Αυστραλία	10.000	Αγγλία	20.000
Ουγγαρία	10.000	Γαλλία	5.000
Ρωσία	5.000	Ολλανδία	4.000
Κούβα	5.000	Ελβετία	4.000
Καναδάς	5.000	Αυστρία	3.000
Ρουμανία	5.000	Βέλγιο	3.000
Γουατεμάλα	5.000	Λοιπές χώρες	6.000
Λοιπές χώρες	20.000
ΣΥΝΟΛΑ	150.000		150.000

Η Αμερική και η Αυστραλία παράγουν και εξάγουν και οι άλλες χώρες καταναλώνουν. Ή αν το δούμε από άλλη σκοπιά, οι φτωχοί παράγουν μέλι που το εξάγουν σχεδόν όλο, για να το φάνε οι οικονομικά εύρωστοι.

Για παράδειγμα, το Μεξικό παράγει γύρω στους 35 χιλιάδες τόνους και εξάγει τους 30.

Τα 2/3 του παγκόσμιου εμπορίου 100 χιλιάδες τόνοι, καταλήγουν στην Ευρώπη και από αυτούς, οι 65 χιλιάδες στη Γερμανία !

Η οποία το επανεξάγει ως ευρωπαικό.

Η Ελλαδίτσα μας παράγει γύρω στους 6 με 7 χιλιάδες τόνους μέλι και καταναλώνουμε 5 χιλιάδες. Εξάγουμε από 1 εως 2 χιλιάδες τόνους.

Και μέχρι ένα σημείο, η κατάσταση παλευόταν.

Έλα σου όμως που άρχισαν εκείνες οι εισαγωγές φτηνού μελιού από Κίνα, Βουλγαρία, Νέα Ζηλανδία, Αργεντινή και δε συμμαζεύεται.

Ακόμα και η Γερμανία, που θα έπρεπε να της στέλνομε μέλι, μας κάνει κόντρα.

Και μάλιστα στο βωμό του κέρδους, γίνονται πολλά τρελά εις βάρος του ελληνικού μελιού.

Μπαίνει ανώνυμο, χύμα, φτηνό μέλι από την πίσω πόρτα, συσκευάζεται στην Ελλάδα και πλασάρεται ως ελληνικό !

Με μια λέξη, ΧΑΟΣ !

Και ξαφνικά αρχίσαμε να τρέχομε.

- Το μέλι !

- Ποιο μέλι ;

- Το ελληνικό μέλι !

- Ποιο ελληνικό ; Πούν’ το ;

Με λίγα λόγια το ελληνικό μέλι βρέθηκε απροστάτευτο όπως και όλα τα υπόλοιπα προιόντα μας, μη κατοχυρωμένο, έκθετο και αβάπτιστο.

Ποιο ;

Το αξεπέραστο, το ολύμπιο μέλι, βρέθηκε χωρίς όνομα. Όταν οι Γερμανοί, από το 1925 φρόντισαν το δικό τους να το ονοματίσουν και να απολαμβάνει σήμερα ξεχωριστή θέση στη γερμανική αγορά έναντι των εισαγόμενων.

Για τους Έλληνες καταναλωτές αλλά και διακινητές, θα πρέπει να θυμίσομε.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΛΙ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΕΥΣΗΜΑ.

ΕΧΕΙ «ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΓΩΓΗ» ΚΑΙ

ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ «ΚΑΚΕΣ ΠΑΡΕΕΣ» ΣΤΟ ΒΑΖΟ ΤΟΥ.

                     Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΜΕΛΙΟΥ PDF

Το μέλι ως τρόφιμο

Παίρνοντας υπ όψη το πλήθος συστατικών του μελιού, αντιλαμβανόμαστε ότι πρόκειται για μια διατροφική βόμβα, ένα θαύμα της φύσης, δώρο στη διατροφή του ανθρώπου και όχι μόνο.

Είναι σημαντικό και απαραίτητο στην καθημερινή μας διατροφή, επειδή:

- Αφομοιώνεται γρήγορα και είναι μια άμεση πηγή ενέργειας, για όλες τις ηλικίες, εγκύους και αρρώστους.

- Βοηθά τον ελαττωματικό μεταβολισμό(υπερινσουλισμό, συγκράτηση νερού στους ιστούς).

- Βοηθά σε περιπτώσεις κόπωσης, ανορεξίες.

- Είναι δυναμωτικό και καταπραυντικό.

- Βοηθά στην αντιμετώπιση της βρεφικής γαστρεντερίτιδας.

- Ρυθμίζει τη λειτουργία του εντέρου και καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα.

- Έχει αντισηπτικές ιδιότητες, που προφυλάσσουν το φάρυγγα και το εντερικό από μολύνσεις.

- Μειώνει τις βροχικές ενοχλήσεις από κοινά κρυολογήματα.

- Ανακουφίζει από τον κοινό πυρετό και τις αλλεργίες.

- Επουλώνει πληγές του δέρματος.

- Βοηθά στην επούλωση εγκαυμάτων.

- Επιταχύνει τη γρήγορη απορρόφηση του οινοπνεύματος

Η συγκέντρωση βιταμινών στο μέλι είναι χαμηλή και δεν επαρκεί για να συμπληρώσει τις καθημερινές απαιτήσεις του ανθρώπινου οργανισμού.

Μέλι  Eλληνικό ή εισαγωγής ;

Ποιό μέλι είναι το καλύτερο για τα παιδιά μας ;

"Αν δεν παινέψεις το σπίτι σου, θα πέσει και θα σε πλακωσει", λέει η παροιμία.
Εδώ όμως, αφού μιλάμε για το μέλι, δεν ισχύει.
Γιατί σε κάθε περίπτωση, το ελληνικό μέλι είναι το καλύτερο στον κόσμο.
Γιατί ;
Διότι τα μέλια εισαγωγής, εκτός του οτι εισάγονται απο εμπόρους άσχετους με το προιόν και τις ιδιότητες του, που σημαίνει οτι δεν γνωρίζομε τους τρόπους μεταφοράς και αποθήκευσης, ο μόνος τους σκοπός, είναι το κέρδος.
Με  αποτέλεσμα, να αγοράζουν το πιο φτηνό μέλι απο τη χώρα παραγωγής και να το πουλάνε σύμφωνα με τη δική μας αγορά, με σκοπό το όσο γίνεται μεγαλύτερο κέρδος.
Διότι στις χώρες της Ασίας και της Αμερικής, οι μελιτοφόρες περιοχές καταλαμβάνουν απέραντες εκτάσεις μονοκαλλιεργειών.
Δηλαδή καλλιεργούν μόνο ένα είδος φυτού σε τεράστιες εκτάσεις, με αποτέλεσμα το μέλι που θα μαζέψουν οι μέλισσες, να είναι μίας και μοναδικής ανθοφορίας.
Σε αντίθεση με το ελληνικό, που προέρχεται απο πολλές και ποικίλες ανθοφορίες, περιέχοντας και νέκταρ απο τα μοναδικά για τις ιδιότητες τους αρωματικά βότανα των ελληνικών μελιτοφόρων ορεινών περιοχών.
Οι νομοθεσίες στις τριτοκοσμικές χώρες είναι ελλιπείς, με αποτέλεσμα την αλόγιστη χρήση φαρμάκων στη μελισσοκομία, κατάλοιπα των οποίων περνάνε στο μέλι.
Σε αντίθεση με την ελληνική μελισσοκομία, που έχει εναρμονιστεί πλήρως μέσα απο προγράμματα παλαιότερων δεκαετιών στην ευρωπαική νομοθεσία και έχει προσαρμοστεί στον κώδικα τροφίμων του ΕΦΕΤ.
Αλλά και κάθε πώληση μελισσοκόμου προς τη χονδρική, ελέγχεται πάντα απο χημικό έλεγχο στα κατά τόπους χημεία.

Ποιό είναι το καλύτερο μέλι ; 

Εννοείται πάντα, το Ελληνικό.
Και εννοείται πάλι, οτι το μέλι το πλουσιότερο σε συστατικά και αρωματικά έλαια, είναι αυτό που προέρχεται απο διάφορες ανθοφορίες, όχι μονοκαλλιεργειών, όπως βαμβάκι, ηλίανθος κλπ, αλλά απο διάφορα αρωματικά βότανα των ορεινών περιοχών, ειδικότερα όταν αυτά έρχεται να τα συμπληρώσει το θυμάρι στην κυψέλη. Ο βασιλιάς των ελληνικών μελιών.
Αυτό δεν σημαίνει οτι τα άλλα ελληνικά μέλια δεν έχουν την δική τους ιδιαίτερη αξία και θέση στο διατροφικό μας κώδικα. Κάθε μέλι της ελληνικής υπαίθρου, όταν παράγεται με ευσυνειδησία απο το μελισσοκόμο, είναι και ένας ξεχωριστός θησαυρός στην κουζίνα μας.

Απο πού να αγοράζω μέλι ;

Ποτέ απο πλανόδιους πωλητές, που δεν ξέρομε τι μας δίνουν, άσχετα αν κουβαλάνε στην τσέπη τους μια χημική ανάλυση ενός άλλου μελιού.
Πάντα επώνυμες μάρκες και οχι άγνωστες, εφ όσον αγοράζομε απο κατάστημα, διότι η εταιρεία που το τυποποιεί, αναλαμβάνει πλήρως την ευθύνη απέναντι στους τακτικότατους χημικούς ελέγχους απο τον ΕΦΕΤ, ενώ οι "αλεξιπτωτιστές" του χώρου, όταν δουν τα δύσκολα, εξαφανίζονται.
Δεν είναι λίγα τα παραδείγματα της αγοράς, αλλά και όταν το κέρδος απο τα εισαγόμενα που τα πουλάνε ως ελληνικά είναι μεγάλο, δεν τους ενδιαφέρει αν διαθέσουν ένα σεβαστό ποσό σε πρόστιμα.
Η επώνυμη εταιρεία, δεν διακινδυνεύει τη φήμη της και την πελατεία της.
Μια άλλη πρόταση είναι, απο γνωστό και φίλο μελισσοκόμο, αν και εφ όσον είμαστε σίγουροι, οτι δεν θα μας πουλήσει "χαρμάνι", αλλά την ποιότητα που εμείς του ζητάμε.

Σημείωση. Από τον κώδικα τροφίμων, απαγορεύεται αυστηρά για την προώθηση του μελιού και στην ετικέτα, να αναφέρονται ιδιότητες του, ως οργανικό, βιολογικό, άβραστο, ανόθευτο, φυσικό, αγνό.

Αποτελούν παραπλάνηση προς τον καταναλωτή, αφού αυτές, είναι οι φυσικές ιδιότητες του μελιού, χωρίς παραπέρα επέμβαση του ανθρώπου. Όπου αυτή γίνεται- αν δηλ. κάποιος το βράσει, το νοθεύσει, το κακοποιήσει-, αποτελεί παράβαση και διώκεται ποινικά.

Το οργανικό, βιολογικό, φυσικό, αγνό, παραπλανούν, με την έννοια ότι εννοεί ο ποιητής ότι τα άλλα που κυκλοφορούν, δεν έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά. Και εννοείται πάλι, ότι όταν κάποιο μέλι δεν έχει αυτά τα χαρακτηριστικά, το λόγο έχουν τα πρόστιμα, οι ποινές και τα λουκέτα.

Συνταγές με μέλι

1.Ρακόμελο – Λικέρ μελιού

Το ρακόμελο για να πάρομε τα πράγματα από την αρχή, είναι καθαρά προιόν απόσταξης και είναι άχρωμο όπως όλα τα αποστάγματα και πολύ δυνατό όπως το τσίπουρο, περίπου στους 45-50 οινοπνευματικούς βαθμούς.

Τα διάφορα έγχρωμα «ρακόμελα» που υπάρχουν στην αγορά, είναι λικέρ με μέλι και όχι ρακόμελο, που παράγεται με προσθήκη 300 περίπου γραμμαρίων μελιού, σε 1 λίτρο από μείγμα νερού με τσίπουρο(χωρίς γλυκάνισο) ή τσικουδιά, ώστε οι οινοπνευματικοί βαθμοί να πέσουν από τους 50, στους 20-22.

Πολλές φορές προστίθενται και διάφορα αρώματα.
Επειδή το τσίπουρο είναι προϊόν απόσταξης, ονομάζεται και το μείγμα που παράγεται στο μίξερ ή με την κουτάλα με ανάδευση υπο θερμοκρασία απόσταγμα, χωρίς εννοείται να είναι. Το δε μείγμα μελιού τσικουδιάς, παίρνει ένα ελαφρύ κίτρινο χρώμα, από το μέλι που περιέχει και αναλόγως πόσο ανοιχτόχρωμο μέλι χρησιμοποιήθηκε, ή σκουρόχρωμο.

Επειδή το μέλι δημιουργεί πάντα ίζημα που θολώνει το λικέρ, απαραίτητο είναι το φιλτράρισμα με φίλτρα κρασιού υπο πίεση, που κατακρατούν γυρεόκοκους και λοιπά αιωρήματα, πριν εμφιαλωθεί και πάει προς πώληση.

Στην περίπτωση του λικέρ αυτού, δεν πρέπει να τσιγκουνευτούμε το μέλι και να βάλομε φτηνόμελο για οικονομία, αλλά όσο γίνεται, πιο καλό αρωματικό μέλι. Τα αιθέρια έλαια παραμένουν στο προιόν, δίνοντας του τα δικά τους αρώματα, εν αντιθέσει με ένα φτηνό μέλι.
Ότι πρώτη ύλη βάλεις, ανάλογο προιόν θα πάρεις.

Σημείωση 2. Από το νόμο των οινοπνευματωδών, απαγορεύεται αυστηρά η χρήση οποιασδήποτε βάσης για την παρασκευή ποτού, εκτός από το οινόπνευμα ποτοποιίας, που ελέγχεται από το κράτος.

Όλα τα παραδοσιακά αποστάγματα, μπορούμε να χρησιμοποιούμε αποκλειστικά και μόνο για οικιακή, δική μας χρήση.

Το ρακόμελο, το έφτιαχναν οι παλιότεροι, με πολύ κόπο και σε ελάχιστες ποσότητες, αφού απαιτούσε χρονοβόρα διαδικασία.

Πρώτα έκαναν ένα μείγμα μελιού με νερό, που έπρεπε στους 30 βαθμούς θερμοκρασίας, να είναι 13 περίπου βαθμών μετρώντας με το μουστόμετρο που μετράμε το μούστο.
Πρόσθεταν είτε μια χούφτα σταφύλια από το αμπέλι για να πάρει τους σταφυλομήκυτες το μείγμα, είτε λίγα γραμμάρια σταφυλομήκυτες από το χημείο και περίμεναν να αρχίσει η ζύμωση, ο βρασμός, όπως στο μούστο που γίνεται κρασί.
Όταν άρχιζε, πρόσθεταν κι άλλο μείγμα μελιού με νερό, μετρημένο κι αυτό στους 13 βαθμούς.

Αυτό γινόταν, μέχρι να συμπληρώσουν την ποσότητα που ήθελαν.

Στο τελικό στάδιο και μετά τη ζύμωση του όλου μίγματος, είχαμε ένα κρασί, από άχρωμο μέχρι πολύ ανοιχτόχρωμο.

Αυτό το κρασί απ έσταζαν στο καζάνι και είχαν το τελικό προϊόν, το ρακόμελο, που ήταν διάφανο, άχρωμο και πολύ δυνατό σε βαθμούς.

Δεν ήταν όμως λικέρ. Η δε ποσότητα εννοείται, πολύ μικρή, αφού αποστάζοντας 100 κιλά κρασί, παίρνομε εφ όσον είναι δυνατό σε βαθμούς, περίπου το 40-50% σε ιδανικές συνθήκες απόσταξης, χωρίς διαρροές ατμού και με καινούριο καζάνι.

Σταματώντας στο πρώτο στάδιο, είχαμε ένα κρασί από μέλι, δεδομένου πως, ότι έχει ζάχαρα, ακόμη και η σκέτη ζάχαρη, μπορεί να παράξει με ζύμωση υπο κατάλληλες συνθήκες, κρασί, ή οινοπνευματώδες ποτό, ή οινόπνευμα.

Και σε μια εποχή σαν τη σημερινή που η διατροφή μας εξαρτάται από τα εργαστήρια χημείας και όχι από τον πρωτογενή τομέα όπως παλιότερeς εποχές, μπορούμε να φανταστούμε, τι τρώμε, τι πίνομε και πως ζούμε ακόμα. :)

Τρεις έξυπνες ιδέες με μέλι, από τον Ευτύχη Μπλέτσα(βίντεο)

Παστέλι με μέλι

Υλικά.

500 γραμ. σουσάμι

500 γραμ. μέλι

1 κουταλάκι κανέλα

Λίγα αμύγδαλα (προαιρετικά)

Λίγο λάδι να αλείψομε τη λαδόκολα

Εκτέλεση.

Σ ένα τηγάνι μεγάλο, καρβουντίζομε το σουσάμι για 5 λεπτά περίπου αναδεύοντας συνεχώς, να μη μας καεί.

Αν θέλομε, ρίχνομε και λίγα αμύγδαλα.

Στη συνέχεια ρίχνομε και το μέλι, αναδεύοντας συνέχεια.

Μόλις αρχίσει να βράζει-10 λεπτά περίπου ανάλογα την ποσότητα, παίρνομε λίγο με ένα κουτάλι και το ρίχνομε σε κρύο νερό. Αν δεν διαλυθεί, αλλά παραμείνει μια μάζα, τότε είναι έτοιμο.

Σε ένα ταψί έχομε βάλει λαδόκολλα, αλειμμένη με λίγο λάδι. Ρίχνομε πάνω το μίγμα και το απλώνομε με ένα λαδωμένο κουτάλι, ή σπατουλίτσα.

Το κόβομε σε κομμάτια όσο είναι ακόμα ζεστό και το αφήνομε να κρυώσει.

Τότε το βγάζομε από τη λαδόκολλα και το βάζομε σε μια πιατέλα, όχι όμως το ένα πάνω στο άλλο γιατί θα κολλήσουν.

Αν θέλομε, τα τυλίγομε ένα-ένα με διάφανη μεμβράνη αφού κρυώσουν καλά.

Καλή επιτυχία !

Κείμενα-παρουσίαση και παρατηρήσεις  Βυζαντινός Aντίλαλος

Φωτογραφικό υλικό keritisriver

Βιβλιογραφία:
1. Θρασυβούλου Ανδρέα καθηγ.-ερευνητή του τμ. Μελισσοκομίας-Σηροτροφίας του Α.Π.Θ. «Πρακτική μελισσοκομία» εκδ.1998 από τη Μελισσοκ. Επιθεώρηση.

2. Αθανάσιου Μπίκου γεωπόνου ερευνητή «Όλα για το μέλι» εκδ. 1991

3. Οδηγός στις νέες τεχνολογίες και τα προιόντα μελιού, του Υπ. Ανάπτυξης, υπο των Θρασυβούλου Ανδρέα και Μανίκη Ιωσήφ εκδ.Μάρτιος 1999

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

1…ΜΕΛΙ ΚΑΙ ΚΑΝΕΛΑ.......... 2…ΓΥΡΗ ΤΡΟ ΣΠΕΡΜΑ ΤΩΝ ΦΥΤΩΝ.......... 3…ΤΟ ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ.......... 4…ΠΡΟΠΟΛΗ ΤΟ ΒΑΛΣΑΜΟ ΤΩΝ ΜΕΛΙΣΣΩΝ........... 5…ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΟΛΤΟΣ..........